De term ‘biomassa’ roept veel vragen op. We hebben de meest voorkomende vragen en antwoorden op een rij gezet.
Biomassa omvat alle plantaardig of dierlijk materiaal, of materiaal van plantaardige of dierlijke herkomst. Biomassa kan dus afkomstig zijn uit gewassen, bomen en planten, algen en dierlijke producten, bijvoorbeeld hout, maïs, mest, algen, zeewier of voedselresten.
Biomassa wordt gebruikt als grondstof voor producten, zoals bouwmateriaal maar ook in kleding, meubels en papier. Wanneer er niets anders meer van gemaakt kan worden, kan het ook worden ingezet voor energie, zoals voor stadsverwarming, bij de industrie en als biogas of biobrandstof voor ons dagelijks gebruik.
Biomassa wordt niet gemaakt, maar is een organisch materiaal afkomstig van plantaardige of dierlijke herkomst. We hebben of krijgen het en moeten er dan iets slims mee doen.
- Houtafval; restmateriaal van bomen en landbouw, afval uit de papierindustrie, zaagsel en gebruikte bouwmaterialen zoals oude meubels of sloophout uit de bouw.
- Afval van de landbouw: gewassen en landbouwresten na de oogst zoals stro, maïskolven, afval van bieten en maaisel langs de weg.
- GFT afval: alles wat overblijft na voedselconsumptie, evenals alle composteerbare restanten.
- Dierlijk mest en menselijk afvalwater.
Biomassa is een belangrijke grondstof voor het maken van producten, zoals katoenen of wollen kleding, papier, voedsel, bouwmateriaal en meubels, maar ook om warmte en elektriciteit te maken.
De mogelijkheden van biomassa worden steeds meer ontdekt. Wat vroeger een stengel van een tomatenplant was, is tegenwoordig een bron voor nieuwe producten.
Toepassingen van bio-grondstoffen:
Als je geen producten meer kan maken met biomassa is het vaak nog wel mogelijk om er biogas, warmte (stoom) of elektriciteit van te maken. Vaak gebeurt dit door middel van verbranding, vergisting of vergassing van de biomassa (denk aan hout, mest, plantaardig materiaal en gft-afval). Omdat in biomassa al veel CO₂ is opgenomen wordt het gezien als een CO₂ neutrale manier van energieopwekking, wat dan weer goed is voor de natuur.
Nederland volgt een strengere lijn, dan wat andere landen in de EU hebben, om er zeker van te zijn dat alle biomassa voldoet aan de strengste duurzaamheidseisen. Hierbij wordt het proces van de oorsprong (dus het bos), de verwerking in de zagerijen en transport allemaal meegenomen. Bossen kappen voor energieopwekking mag niet van de Nederlandse overheid en daarom wordt dat hier niet gebruikt.
Er zijn vele soorten biomassa die allemaal een andere toepassing kunnen hebben. Omdat biomassa steeds opnieuw ‘groeit’ kan het veel fossiele grondstoffen zoals olie en gas vervangen. Hierdoor komt er steeds minder CO₂ in de lucht wat weer goed is voor ons milieu.
Veel biomassa groeit door het opnemen van CO₂ uit de lucht. De C (carbon) blijft dan in de biomassa en de O2 (zuurstof) komt weer in de lucht. Als de biomassa geen functie meer heeft en er geen producten van gemaakt kunnen worden is het produceren van energie een oplossing. Hierbij komt niet meer CO₂ vrij dat door de biomassa is opgenomen en daarom is bio-energie klimaat neutraal.
Biomassa wordt al heel lang en veel gebruikt. Het is een grondstof voor producten, zoals bouwmateriaal, kleding, meubels, papier en voedsel. Mensen maken ook al heel lang gebruik van hout als brandstof voor vuur (warmte energie).
Is biomassa voor energie nodig?
Biogrondstoffen zijn onmisbaar om de afhankelijkheid van (geïmporteerde) primaire fossiele grondstoffen en minerale delfstoffen te beëindigen, bijvoorbeeld in de chemie, de bouw en bij de productie van brandstoffen voor de lucht- en scheepvaart.
Nee! Zaagsel, afvalhout en reststromen uit bos- en landschapsbeheer zijn de typische soorten biomassa die voor energie worden gebruikt. Het gaat om tophout, takken en snoeihout, dat beschikbaar komt wanneer er bomen geoogst worden voor zaaghout, voor de bouw en voor meubels. Er worden geen bossen gekapt om ze in Nederlandse energiecentrales te verstoken.
Goede kwaliteit rondhout wordt niet gebruikt voor energie: het levert financieel veel meer op om dit als zaaghout te verkopen. Overigens wordt er bij duurzaam bosbeheer altijd opgelet dat er voldoende resthout achterblijft in het bos, en dat er meer hout in het bos bijgroeit dan er geoogst wordt.
De biomassa industrie is koploper op het gebied van duurzaamheidcertificeringen. De strenge wet-en regeling (zowel Nationaal als Europees) zorgt ervoor dat enkel duurzame biomassa ingezet kan worden voor bio-energie.