De Europese energietransitie zal aanzienlijk moeilijker en duurder worden als biomassa geen volwaardige rol krijgt. Dat blijkt uit een recente studie van Chalmers University of Technology, gepubliceerd op 22 april 2025. Onderzoekers tonen aan dat het uitsluiten van biomassa uit de energiemix kan leiden tot een jaarlijkse kostenstijging van 169 miljard euro. De gevolgen zijn vergelijkbaar met het wegvallen van windenergie uit het Europese energiesysteem.
De studie onder leiding van Markus Millinger benadrukt dat biomassa veel meer is dan alleen een energiebron. Biomassa wordt in Europa nu al breed ingezet voor de opwekking van elektriciteit, stadsverwarming en industriële processen, maar speelt ook een steeds grotere rol in de productie van biobrandstoffen en biogrondstoffen. Volgens de onderzoekers is de kracht van biomassa haar flexibiliteit: afhankelijk van de beschikbaarheid van grondstoffen en infrastructuur kan biomassa strategisch worden ingezet in sectoren waar andere hernieuwbare energiebronnen minder geschikt zijn.
Negatieve emissies maken biomassa extra waardevol
Een belangrijk aandachtspunt is dat biomassa niet alleen voorziet in energie, maar ook bijdraagt aan negatieve emissies via technologieën als Bio-Energy with Carbon Capture and Storage (BECCS). Hierbij wordt de CO₂ die vrijkomt bij de verbranding van biomassa afgevangen en opgeslagen in ondergrondse reservoirs. Dit proces haalt netto CO₂ uit de atmosfeer en is volgens de studie essentieel om de resterende uitstoot in sectoren zoals landbouw en zware industrie te compenseren.
Hogere kosten en grotere risico’s zonder biomassa
Wanneer biomassa uit de plannen voor de energietransitie wordt weggelaten, nemen de kosten drastisch toe omdat andere alternatieven – zoals synthetische brandstoffen, grootschalige elektrificatie of waterstof – veel duurder of technisch minder snel realiseerbaar zijn. Daarbij zou het risico ontstaan dat Europa in de overgangsfase langer afhankelijk blijft van fossiele brandstoffen, wat indruist tegen de doelstellingen van de Europese Green Deal.
Gerichte inzet en duurzaam beleid noodzakelijk
De onderzoekers waarschuwen dat de rol van biomassa niet onderschat mag worden. Wel pleiten ze voor zorgvuldig beleid dat de inzet van biomassa beperkt tot toepassingen waar de klimaateffectiviteit het grootst is, en dat waarborgt dat biomassa duurzaam wordt geproduceerd. Biomassa moet volgens hen vooral ingezet worden in sectoren waar elektrificatie moeilijk is, zoals de luchtvaart, de scheepvaart en de zware industrie.
Investeren in biomassa voor een haalbare klimaatstrategie
Het rapport, gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Nature Energy, benadrukt dat biomassa een onmisbaar onderdeel is van een kosteneffectieve, haalbare en klimaatneutrale toekomst voor Europa. Volgens de auteurs is investeren in duurzame biomassaketens niet alleen een noodzaak voor het halen van de klimaatdoelstellingen, maar ook een rationele keuze om de kosten voor burgers en bedrijven beheersbaar te houden.
Het volledige bericht is te lezen via Chalmers University: “Difficult and costly energy transition unless the EU invests in biomass”.
