Hoewel het merendeel van de wereldbevolking zich ernstige zorgen maakt over klimaatverandering, blijven velen zwijgen. Waarom? Omdat ze denken dat ze de enigen zijn.
Dat blijkt uit een grootschalig, wereldwijd onderzoek van Oxford University en de Verenigde Naties, gepubliceerd in The Guardian. De studie – de grootste ooit op dit gebied – ondervroeg meer dan 130.000 mensen in 125 landen. De uitkomst? Maar liefst 89% van de mensen vindt dat hun regering meer moet doen aan klimaatverandering.
Tegelijkertijd denkt een meerderheid van de respondenten dat hun medeburgers niet dezelfde zorgen delen. Deze paradoxale waarneming creëert wat sociaalpsychologen een “spiraal van stilte” noemen: omdat mensen geloven dat hun mening impopulair is, spreken ze die minder vaak uit. Daardoor wordt de indruk bevestigd dat er weinig draagvlak is, terwijl het tegenovergestelde waar is.
Klimaatactie: breed gedragen, maar slecht zichtbaar
Niet alleen vinden mensen dat regeringen meer moeten doen, ook is de bereidheid tot actie hoog: bijna 70% van de respondenten wereldwijd zegt bereid te zijn 1% van hun inkomen te besteden aan klimaatmaatregelen. Maar wederom denken velen dat anderen dit niet zouden doen.
Volgens de onderzoekers is het cruciaal om dit misverstand te corrigeren. Wanneer mensen beseffen dat ze niet alleen staan, voelen ze zich gesterkt om zich uit te spreken, te stemmen op klimaatgevoelige partijen of zich op andere manieren in te zetten voor verandering. Zelfs kleine signalen – zoals publieke steunbetuigingen – kunnen een groot psychologisch verschil maken.
De Nederlandse context: ruimte voor open gesprek
In Nederland is het klimaatdebat soms fel, zeker rond onderwerpen als kernenergie, windmolens en biomassa. Maar dit onderzoek laat zien dat het draagvlak voor klimaatactie veel groter is dan vaak wordt gedacht. Het gebrek aan zichtbaarheid van die steun is het probleem, niet de steun zelf.
Voor iedereen die zich inzet voor een duurzamere samenleving – van beleidsmakers tot energiecoöperaties en duurzame ondernemers – ligt hier een duidelijke opdracht: maak de steun zichtbaar. Open gesprekken, eerlijke communicatie en gedeelde waarden kunnen helpen de stilte te doorbreken en het publieke debat minder gepolariseerd te maken.
Want de klimaatcrisis vraagt om collectieve actie. En die begint met het besef dat we die collectiviteit al bezitten.
