De recente herverkiezing van Donald Trump als president van de Verenigde Staten heeft veel stof doen opwaaien, vooral op het gebied van klimaatbeleid en duurzame energie. Trump staat bekend om zijn voorkeur voor de fossiele industrie en zijn sceptische houding tegenover klimaatverandering. Deze houding kan verstrekkende gevolgen hebben, niet alleen voor het binnenlandse beleid van de Verenigde Staten, maar ook voor de wereldwijde inspanningen om de klimaatcrisis aan te pakken. Toch brengt deze situatie niet alleen uitdagingen met zich mee; er liggen ook nieuwe kansen om duurzame markten en waardeketens te versterken en uit te breiden. In een markt die nog volop in ontwikkeling is, zoals die voor biogrondstoffen, kunnen we vooruit kijken en strategische stappen zetten die de onafhankelijkheid van olie en gas verder versterken.
Trump heeft tijdens zijn eerste ambtstermijn al aangetoond weinig waarde te hechten aan klimaatafspraken en hernieuwbare energie. Hij trok zich terug uit het Klimaatakkoord van Parijs en zette fossiele brandstoffen zoals olie, gas en kolen centraal in zijn energiebeleid. Als deze koers wordt voortgezet, kan dat niet alleen leiden tot meer uitstoot van broeikasgassen in de VS, maar kan het ook een negatieve invloed hebben op de internationale samenwerking voor klimaatmaatregelen.
Hoewel de mogelijke terugtrekking van de Verenigde Staten uit het klimaatdebat ongunstig lijkt, biedt het ook mogelijkheden. De wereldwijde vraag naar biogrondstoffen – zoals biocoal, (agri)-biomassa en biochemicals – groeit snel. Door de focus te verleggen naar andere regio’s, kunnen we ons energie- en grondstoffensysteem diversifiëren en nieuwe supply chains ontwikkelen. Biogrondstoffen staan, in tegenstelling tot fossiele brandstoffen, neutraal in de klimaatdiscussie; ze dragen niet bij aan de stijging van de CO2-uitstoot zolang ze op duurzame wijze worden geproduceerd en verwerkt.
Met Amerika mogelijk aan de zijlijn, kunnen Europese landen en bedrijven zich richten op nieuwe samenwerkingsverbanden met landen die rijk zijn aan biogrondstoffen, zoals Brazilië, Indonesië en sommige Afrikaanse landen. Deze landen beschikken over natuurlijke hulpbronnen die, mits duurzaam beheerd, kunnen dienen als waardevolle grondstoffen voor biobased producten en energieoplossingen.
Een van de belangrijkste voordelen van deze nieuwe focus is de mogelijkheid om de afhankelijkheid van fossiele grondstoffen verder te versterken. Biogrondstoffen kunnen, afhankelijk van de beschikbaarheid en productiecapaciteit, een betrouwbare bron van energie en materiaal bieden die minder gevoelig is voor geopolitieke spanningen. Nederland heeft al bewezen dat het in staat is om complexe supply chains te beheren en kan nu een leidende rol spelen in het opbouwen van duurzame ketens voor biogrondstoffen.
De verschuiving naar biogrondstoffen biedt ook kansen op het gebied van innovatie en werkgelegenheid. De bio-economie kan leiden tot de ontwikkeling van nieuwe technologieën voor de productie en verwerking van biogrondstoffen. Dit betekent niet alleen nieuwe banen in de productie en logistiek, maar ook in onderzoek en ontwikkeling, waar innovatieve processen en technologieën kunnen worden ontwikkeld om biogrondstoffen efficiënt en duurzaam te verwerken.
Nederland zou kunnen profiteren van deze kans door verdere investeringen te doen in de ontwikkeling van biobased producten en het ondersteunen van start-ups en bedrijven die zich richten op innovatieve technologieën in de bio-economie. Dit zou kunnen bijdragen aan een duurzamer economisch model waarin de uitstoot wordt beperkt en waardevolle groene banen worden gecreëerd.
De verkiezing van Trump en zijn voorkeur voor fossiele brandstoffen biedt Nederland dus ook unieke kansen om het voortouw te nemen in duurzame oplossingen. Hoewel de uitdagingen groot zijn, biedt deze situatie de mogelijkheid om een leidende rol te spelen in de wereldwijde energie- en grondstoffentransitie. Door proactief in te spelen op nieuwe kansen en samenwerkingsverbanden, kan Nederland samen met andere Europese landen de basis leggen voor een duurzame en veerkrachtige toekomst, los van fossiele brandstoffen.
Over de auteur
John Bouterse
Managing director Komercon B.V. en directeur van Platform Bio-Economie
John Bouterse is mede-eigenaar van Komercon B.V., directeur Platform Bio-Economie en lid van diverse werkgroepen welke zich met de verschillende vraagstukken en beleid t.a.v. inzet en duurzaamheid van biomassa bezighouden. Vanuit zijn expertise is John dagelijks bezig om afval en biomassa een nieuwe hoogwaardige bestemming te geven en vanuit dit perspectief kijkt hij in deze blogs naar de bijzondere ontwikkelingen en mogelijkheden die biomassa biedt en de uitdagingen die hierbij komen kijken.