Nederland zet grote stappen richting een duurzamer energiesysteem door in 2030 maar liefst 2 miljard kubieke meter groen gas te willen produceren. Een belangrijke bijdrage aan deze ambitie komt van dierlijke mest, die door middel van vergisting kan worden omgezet in duurzaam gas. De komende jaren wordt een toename van vergunningaanvragen voor monomestvergisters op boerderijen verwacht, mede door nieuwe regelgeving en financiële prikkels. Om dit proces te ondersteunen, heeft de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) een handreiking ontwikkeld voor vergunningverleners.
Groen gas: een stap richting minder afhankelijkheid van fossiele brandstoffen
Groen gas wordt gezien als een veelbelovend alternatief voor aardgas, dat bijdraagt aan de reductie van CO2-uitstoot en daarmee aan de klimaatdoelstellingen van Nederland. Door de productie van groen gas te verhogen, wordt Nederland bovendien minder afhankelijk van de import van fossiele energie. Het Programma Groen Gas, opgezet door de Nederlandse overheid, streeft ernaar de productie van groen gas te vergroten tot 2 miljard kubieke meter per jaar. De vergisting van mest is goed voor ongeveer 50% van deze doelstelling, wat neerkomt op 1 miljard kubieke meter groen gas.
Dierlijke mest, een reststof met potentieel, kan worden omgezet in groen gas door middel van vergisting. Een methode die, bij toepassing van dagontmesting, ervoor zorgt dat mest zo snel mogelijk na het verlaten van de stal wordt vergist. Dit beperkt de uitstoot van schadelijke stoffen zoals ammoniak en methaan in de stal.
Financiële stimulansen voor veehouders
Voor veehouders wordt kleinschalige monomestvergisting steeds aantrekkelijker. In 2024 wordt een extra subsidiemogelijkheid toegevoegd aan de subsidieregeling Stimulering Duurzame Energieproductie en Klimaattransitie (SDE++), gericht op vergisters met een vermogen van meer dan 110 kW. De RVO verwacht dat deze subsidiemaatregel zal leiden tot een verdere toename van vergistingsinstallaties op boerderijen. Daarnaast werkt het kabinet aan een bijmengverplichting voor groen gas in het aardgasnet, wat de vraag naar groen gas verder zal stimuleren.
Vergunningsprocedures en nieuwe regelgeving
Met de verwachte toename van vergunningaanvragen voor mestvergisters, worden ook nieuwe uitdagingen voorzien in het vergunningstraject. De invoering van de nieuwe Omgevingswet per 1 januari 2024 heeft de regels rondom vergunningen voor groen gasproductie-installaties aanzienlijk veranderd. Om vergunningverleners bij gemeenten, provincies en omgevingsdiensten te ondersteunen in hun werkzaamheden, heeft de RVO een handreiking ontwikkeld. Deze handreiking biedt actuele informatie over de regels en procedures, en heeft als doel de vergunningverlening makkelijker en sneller te maken.
Ondersteuning voor verschillende betrokkenen
De handreiking van de RVO is niet alleen bedoeld voor vergunningverleners, maar biedt ook handvatten voor toezichthouders, adviseurs en ondernemers. Toezichthouders kunnen de handreiking gebruiken om te controleren of vergisters volgens de vergunningen zijn gebouwd en werken. Adviseurs, die veehouders begeleiden bij hun vergunningaanvragen, vinden in de handreiking nuttige informatie om dit proces soepel te laten verlopen. Ook ondernemers die betrokken zijn bij de ontwikkeling van mestvergistingsprojecten kunnen profiteren van de inzichten en richtlijnen in het document.
Bron RVO