RTL Nieuws gaf antwoord op de vraag of biomassa als energiebron wel CO2 bespaart. Wanneer biomassa wordt geoogst uit bossen of uit andere bronnen die op een duurzame manier worden beheerd met instandhouding van koolstofvoorraden in de planten, bomen en bodem, dan draagt het bij aan het reduceren van CO₂-emissies.
Biomassa is – na kernenergie – misschien wel de meest betwiste energiebron. In de publieke discussie hoor je vaak dat er minstens zoveel CO2 vrijkomt bij het verstoken van houtpellets als van steenkool. Maar dan wordt vergeten dat bij de groei van biomassa diezelfde hoeveelheid CO2 wordt opgenomen.
Waar komt de biomassa vandaan?
Als hier alles mee gezegd zou zijn, dan was biomassa helemaal CO2-neutraal. Maar er komt natuurlijk meer bij kijken. Hoeveel CO2 er vrijkomt in de hele keten van biomassa, van telen tot verbranden, hangt vooral af van waar en hoe de biomassa wordt geteeld.
Een voorbeeld van hoe het vooral níet moet, is het kappen van tropisch regenwoud om plaats te maken voor een palmolieplantage, om daarmee biodiesel te produceren. Dat is slecht voor zowel de biodiversiteit als het klimaat, omdat er een heel grote hoeveelheid CO2 de lucht wordt ingeblazen door de kaalkap van oerbos.
Europees bos groeit
De meeste houtige biomassa die we in Nederland gebruiken komt uit Noord-Europa. In die productiebossen wordt ongeveer evenveel bos gekapt als aangeplant. Dan valt de balans voor het klimaat natuurlijk een stuk gunstiger uit.
Het aangroeien van hout duurt weliswaar langer dan het verbranden ervan, maar door goed bosbeheer kan hout geoogst worden zonder dat er op termijn bos verloren gaat. Volgens de Voedsel- en Landbouworganisatie van de Verenigde Naties FAO is het totale bosareaal in Europa zelfs licht toegenomen de afgelopen decennia.
Algemene uitspraken over biomassa als energiebron zijn dus lastig. Hoe goed of slecht het is voor klimaatverandering hangt er helemaal van af hoe en waar de biomassa geproduceerd wordt. Reststromen zoals houtafval of afgedankt frituurvet zijn het beste, maar helaas maar beperkt beschikbaar.
Op gespannen voet
Het telen van biomassa kan daarnaast ook invloed hebben op de biodiversiteit, zoals het voorbeeld van het tropisch regenwoud duidelijk maakt. Er wordt gebruikgemaakt van schaars land, dat anders voor voedselproductie of natuur bestemd zou kunnen worden.
Soms kunnen de verschillende doelen hand in hand gaan, een duurzaam beheerd productiebos heeft bijvoorbeeld natuurwaarde, maar soms staan ze op gespannen voet met elkaar. De verschillende aspecten en argumenten die voorbij komen in de biomassa-discussie zijn door het Planbureau voor de Leefomgeving op een rijtje gezet.
Transitie
Uiteindelijk hebben alle manieren van energieopwekking nadelen, de ene meer dan de andere. De schoonste energie is de energie die we niet gebruiken. Zoals Professor Guido van der Werf van de VU Amsterdam opmerkt: “Wie in de energietransitie alleen perfecte oplossingen wil accepteren, houdt uiteindelijk geen enkele optie over.”
Het antwoord op de vraag is kortom complex, maar, zoals ook expert Van der Werf zegt: “Bij naleving van duurzaamheidscriteria stoot biomassa netto minder CO2 uit dan fossiele brandstoffen.”
Bron: RTL Nieuws
